Erasmus+ Sport Project STOP LEA (2025–2026)

Lage energiebeschikbaarheid of LEA (Low Energy Availability) is een fenomeen dat de laatste 5 jaar steeds grotere proporties aanneemt bij jonge sporters. Mensen denken dat ze maar weinig mogen eten als ze intensief sporten omdat dit niet goed is voor hun gewicht. Bovendien laten veel jonge mensen essentiële voedingsmiddelen achterwege maar blijven ze wel snoepen.

In de media wordt er ook heel frequent gecommuniceerd over het hebben van een laag gewicht als sporter om goed te kunnen presteren. Afvallen voor een belangrijke wedstrijd is populair maar dit is een foutief gedachtengoed. 

Wie intensief sport en nog moet groeien en ontwikkelen moet voldoende en functioneel eten om geen tekorten te hebben, om geen blessures te krijgen of om niet ziek te worden. Jonge mensen die te weinig eten groeien niet goed en meisjes menstrueren veel later dan normaal. Jonge sporters met LEA zijn regelmatig ziek, gekwetst of doen stressfracturen. Hierdoor kunnen ze langdurig niet meetrainen, moeten ze geplande wedstrijden en/of kwalificaties noodgedwongen missen. Mogelijks raken ze daardoor ontmoedigd en/of uitgesloten raken en kunnen ze verwachtingen niet inlossen. 

Sommige jonge mensen staan open voor wetenschappelijk onderbouwde uitleg en passen met hulp hun voeding aan naar een gezonde sportvoeding. Een grote groep blijft echter onder de radar omdat de begeleiders de eerste vroege signalen niet erkennen of oppakken. Deze sporters kunnen op termijn problemen ontwikkelen (RED-s) die hun sportieve loopbaan en gezondheid negatief kunnen impacteren.

Veel sportdiëtisten zien momenteel jonge mensen met LEA, haperend eetgedrag en/of eetstoornissen. 15 jaar geleden was dit niet het geval. Deze leermobiliteit willen we aanwenden om een beter zicht te krijgen op mogelijke risicofactoren van LEA en hoe LEA bij jonge sporters effectief aanpakken zodat het resultaat blijvend is. Dit is de grootste uitdaging voor de VBVD commissie Sportvoeding want elke topsporter begon ooit als jonge breedtesporter.

Tijdens het komende jaar gaan we benchmarken bij de collega’s in Oslo en Zaragoza.

Waarom Oslo? 

Oslo werd gekozen omdat Noorwegen internationaal bekendstaat om zijn onderzoeks- en preventiebeleid rond LEA en RED-S. De Norwegian School of Sport Sciences (NIH), het Norwegian Sports Medicine Centre (IHS) en de Norwegian Confederation of Sports (NIF) zijn pioniers in educatie, screening en multidisciplinaire begeleiding van jonge atleten. Hun innovatieve programma’s, zoals FUEL 2.0 en Sunn Idrett, vormen inspirerende voorbeelden voor Vlaanderen. Het werkbezoek wil die expertise vertalen naar praktische richtlijnen en bewustmakingscampagnes binnen de Vlaamse sportcontext. De deelnemers voor het werkbezoek zijn sportdiëtisten Vic Jadin, Steffen Duym, Ria Vanderstraeten en Zohra Daems. 

Programma in Oslo 

Woensdag 12 november – Aankomst 

De delegatie reist vanuit Brussel naar Oslo. ’s Avonds volgt een korte briefing over de doelstellingen van het werkbezoek. 

Donderdag 13 november – Wetenschap en praktijk 

Voormiddag – Norwegian School of Sport Sciences (NIH) 

• Welkomstmoment en kennismaking met de onderzoeksteams van het Departement Sportgeneeskunde.
• Rondleiding door het performance lab met toelichting bij huidig LEA-onderzoek.
• Lezing van Kristin Jonvik over G-Sport Research en voedingsstrategieën binnen topsport.
• Rondetafelgesprek over prevalentie, screening, behandeling, preventie en bewustwording van LEA in Noorwegen. 

Namiddag – Norwegian Sports Medicine Centre (IHS) 

• Intervisiesessie met vier realistische casussen over jonge sporters met energieproblemen.
• Bespreking van diagnostiek, multidisciplinaire begeleiding en terugkeer naar sport.
• Samenvatting van inzichten en actiepunten, gevolgd door een afsluitend netwerk- en reflectiemoment. 

Vrijdag 14 november – Preventie en beleid 

Voormiddag – Norwegian Confederation of Sports (NIF) 

• Rondetafelgesprekken over Noorse initiatieven zoals Sunn Idrett, Health Certificate en Stay Green.
• Uitwisseling van ervaringen over voedingseducatie, screening, communicatie en succesfactoren binnen de jeugdsport

Namiddag – Olympiatoppen Sportshotel 

• Lunch en rondleiding door de sportfaciliteiten met focus op voeding, nudging en duurzaamheid.
• Afsluitend reflectiemoment en terugreis naar België in de vooravond. 

Doel van het werkbezoek 

De Commissie Sportvoeding wil met deze uitwisseling: 

• leren van Noorse best practices in preventie, screening en behandeling van LEA;
• praktijkgerichte richtlijnen ontwikkelen voor Vlaamse sportdiëtisten;
• bijdragen aan bewustwording en educatie over gezonde energie-inname bij jonge sporters. 

Dit werkbezoek versterkt de internationale samenwerking rond gezonde sportvoeding en energie-evenwicht en markeert een volgende stap in de ambitie van de VBVD om wetenschappelijk onderbouwde, multidisciplinaire zorg verder uit te bouwen in Vlaanderen.